گزارشی که اطلاعات درباره منابع اقتصادی(دارایی ها)، تعهدات اقتصادی(بدهی ها) واحد تجاری و تفاوت بین داریی ها و بدهی ها که بیانگر حقوق مالکین است در یک مقطع زمانی معین ارائه دهد، ترازنامه یا صورت وضعیت مالی نامیده می شود. همانطور که گفتیم به ترازنامه(بیلان)، صورت وضعیت مالی نیز گفته می شود. چرا که وضعیت مالی شرکتها را در یک لحظه از زمان نشان می دهد.
ترازنامه، بیلان و یا صورت وضعیت مالی
در گزارش ترازنامه مشخص می شود که شرکت فوق چه دارایی هایی داشته است و چه مقدار بدهکار است و در بازه زمانی تعیین شده چه مقدار سرمایه کسب کرده است.
به صورت کلی ترازنامه یعنی : بدهی + سرمایه = دارایی
دارایی ها :
دارایی ها به دو بخش دارایی جاری و دارایی غیر جاری و یا بلند مدت تقسیم می شوند.
دارایی جاری هر دارایی که در طول یک سال و یا کمتر به پول نقد تبدیل می شوند.
دارایی بلند مدت یا غیر جاری مدت زمان نقد شدن آن ها بیشتر از یک سال باشد.
بدهی ها :
بدهی ها هم شامل بدهی جاری و بدهی غیر جاری می شود.
بدهی جاری : موعد سررسید انها در طی یک سال یا کمتر باشد.مانند بدهی بانکی
بدهی غیر جاری : موعد سررسید انها بیشتر از یک سال است.
صاحبان حقوق : پولی که متعلق به صاحبان کسب و کار است و به آن دارایی خالص نیز گفته می شود.
ترازنامه به دو صورت وجود دارد :
- به صورت شکل حساب :
در این نوع ترازنامه که مانند حرف T انگلیسی است، دارائی های شرکت در سمت راست و حقوق صاحبان سهام و بدهی ها در سمت چپ قرار می گیرد.
در جدولی که طراحی می شود باید جمع ارقامی که در سمت راست تراز نامه قرار دارد با جمع رقم هایی که در سمت چپ جدول قرار دارند با هم برابر باشد.
- روش گزارشی :
در این روش در زیر قسمت سمت راست که دارائی های شرکت قرار دارد بدهی ها و حقوق صاحبان سهام نیز قرار می گیرد.
هرترازنامه باید این دو بخش را دارا باشد :
1- عنوان که باید در آن نام گزارش و تاریخ گزارش ذکر شود.
2- واحد اندازه گیری که در ایران ریال محاسبه می شود.
پس از وارد کردن کل حسابها در ترازنامه برای جمع حساب باید به این مورد توجه کنید.
اگر ترازنامه ی تنظیم شده به شکل حساب باشد باید جمع دو طرف ترازنامه با هم برابر باشد ولی چنانچه ترازنامه به شکل گزارشی باشد باید جمع دارایی ها با جمع بدهی ها و حقوق صاحبان حساب با هم برابر باشد.
