بررسی فنی آخرین تغییرات دستورالعمل صدور صورتحساب الکترونیکی (از فروردین تا آذرماه 1403)

همان‌طور که در مقالات «سامانه مؤدیان و پایانه‌های فروشگاهی (بخش اول)» و «سامانه مؤدیان و پایانه‌های فروشگاهی (بخش دوم)» به‌صورت جامع به معرفی سامانه مؤدیان، انواع صورتحساب الکترونیکی، قوانین و الزامات مرتبط با آن پرداخته شده است، این سامانه همچنان در حال توسعه بوده و تغییرات آن اجتناب‌ناپذیر است. با توجه به اصلاحات گسترده در دستورالعمل‌های مرتبط، آگاهی از این تغییرات برای کاربران فنی، مدیران مالی، حسابداران و سایر متخصصان حوزه مالیاتی امری ضروری است.

گروه نرم‌افزاری اوراش، که همواره در زمینه اطلاع‌رسانی و آموزش سامانه مؤدیان از طریق برگزاری سمینارها، وبینارها و دوره‌های آموزشی نقش فعالی داشته است، در این مقاله به بررسی تغییرات فنی اعمال‌شده در دستورالعمل صدور صورتحساب الکترونیکی از فروردین تا آذرماه ۱۴۰۳ می‌پردازد.

این مقاله، تغییرات فنی سامانه را تحلیل کرده و گرچه ممکن است برای کاربران عمومی چندان کاربردی نباشد، اما برای متخصصانی که نیاز به احاطه دقیق بر جزئیات فنی و تغییرات سامانه مؤدیان دارند، اطلاعات ارزشمندی ارائه خواهد کرد.

لیست تغییرات فنی انجام شده

• تغییر جدول الگوهای صورتحساب الکترونیکی (جدول شماره یک ردیف 33 و 34 و 35)
  در صورتحساب های الکترونیکی نوع اول با الگو فروش ارز و بلیط هواپیما، فیلد روش تسویه از حالت ignore به حالت درج اجباری و مبلغ پرداختی نقدی و مبلغ نسیه از حالت ignore به حالت در شرایط خاص اجباری تغییر یافت.
• افزودن برخی شروط و قواعد به صورتحساب الکترونیکی اصلاحی (بخش 2 – 5 بند 1)
  علاوه بر اقلام اطلاعاتی خریدار و شناسه کالا و خدمت، نرخ مالیات بر ارزش افزوده نیز غیر قابل اصلاح می باشد.
• افزودن برخی شروط و قواعد به صورتحساب الکترونیکی برگشتی (بخش 4 – 5 بند 5)
  مبالغ مربوط به کالا و خدمت در صورتحساب برگشت از فروش نسبت به صورتحساب اصلی نمی تواند تغییر یابد.
• اصلاح محل قرارگیری شماره اقتصادی آژانس در صورتحساب الکترونیکی (جدول شماره 2 ردیف 79)
  در صورتحساب های الکترونیکی محل قرارگیری شماره اقتصادی از بدنه به سرآمد تغییر یافت.
• اصلاح روش تسویه در صورتحساب الکترونیکی (جدول شماره 22 – 7 ردیف 4)
  در صورتحساب های الکترونیکی با الگوی فروش ارز و بلیط هواپیما نقدی بودن روش تسویه حذف گردید.
• اصلاح تعریف قواعد کنترلی نرخ برابری ارز با ریال در صورتحساب الکترونیکی (جدول شماره 35 – 7 ردیف 4)
  در صورتحساب های الکترونیکی با الگو فروش ارز، فروش ارز برابر نرخ فروش ارز بر اساس تابلوی اعلامی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در زمان صدور صورتحساب می باشد.

• اصلاح جدول قواعد کنترلی تاریخ و زمان پرداخت در صورتحساب الکترونیکی (جدول شماره 59 – 7 ردیف 1)
  به تاریخ و زمان پرداخت در صورتحساب الکترونیکی به صورت شمسی بودن تاریخ اضافه گردید.
• اضافه شدن الگوی یازدهم به جدول الگوهای صورتحساب الکترونیکی (جدول شماره یک ستون 9)
  در صورتحساب های الکترونیکی الگوی یازدهم (بورس و اوراق بهادار مبتنی بر کالا) اضافه گردید.
• تغییر و اضافه شدن به جدول جایگاه اقلام صورتحساب الکترونیکی (جدول شماره 2 ردیف 77 و 34 و 35)
  تغییر ردیف 77 از «تفاوت نرخ خرید و فروش ارز/کارمزد فروش ارز» به «عیار» و اضافه شدن ردیف 79 تا 96 مربوط به الگوی یازدهم (بورس و اوراق بهادار مبتنی بر کالا)
• تغییر در زیر بخش قاعده کلی صورتحساب الکترونیکی (بخش 6)
  تمامی مقادیر ریالی و ارزی می بایست، با احتساب رقم اعشار ذکر شده در سند و با روش قطع کردن محاسبه و در صورتحساب ثبت گردد.
• تغییرات در جدول قواعد کنترلی تاریخ و زمان میلادی صدور صورتحساب الکترونیکی (بخش 2 – 7 جدول 4 ردیف 10 و 11)
  در صورتحساب های الکترونیکی الگوی بارنامه تاریخ و زمان صدور صورتحساب بایستی بزرگتر مساوی تاریخ بارنامه باشد و در صورتحساب های الکترونیکی الگوی بورس و اوراق بهادار مبتنی بر کالا تاریخ و زمان صدور صورتحساب بایستی بزرگتر مساوی تاریخ اعلامیه فروش باشد.
• تغییرات در جدول قواعد کنترلی نوع صورتحساب الکترونیکی (بخش 4 – 7 جدول 6)
  از جدول فوق ردیف 3 تا 5 در خصوص صورتحساب الکترونیکی نوع سوم حذف گردیده است.
• تغییرات در جدول قواعد کنترلی الگوی صورتحساب الکترونیکی (بخش 7 – 7 جدول 9 ردیف 10)
  صورتحساب های الکترونیکی الگوی بورس و اوراق بهادار مبتنی بر کالا، مختص ثبت فروش اشخاصی است که، کالای خود را (از طریق گواهی سپرده) در بورس به فروش می رسانند.
• تغییرات در جدول قواعد کنترلی موضوع صورتحساب الکترونیکی (بخش 8 – 7 جدول 10 ردیف 3 تا 6)
  در جدول فوق از ردیف اول استثنای الگوی صادرات حذف و به ردیف دو به همراه الگوی بارنامه و الگوی بورس و اوراق بهادار مبتنی بر کالا با موضوع اصلی1، اصلاحی2، ابطالی3 منتقل گردید.
  در ردیف 4 صورتحساب های الکترونیکی با موضوع اصلاحی، ابطالی و برگشت از فروش کلیه اطلاعات مربوط به خریدار خارج از الگو خواهند بود.
  در ردیف 5 صورتحساب های الکترونیکی با الگوی قبوض خدماتی با موضوع اصلاحی، ابطالی و برگشت از فروش شماره اشتراک/ شناسه قبض بهره بردار دارای وضعیت خارج از الگو خواهند بود.
  در ردیف 5 صورتحساب های الکترونیکی با الگوی صادرات و با موضوع اصلاحی و ابطالی، تاریخ و زمان صدور صورتحساب اصلاحی/ابطالی می بایست از تاریخ کوتاژ اظهارنامه گمرکی بزرگتر و یا مساوی آن باشد.
• تغییرات در جدول قواعد کنترلی اطلاعات خریدار و فروشنده صورتحساب الکترونیکی (بخش 9 – 7 جدول 11 ردیف 15 تا 19)
  ردیف 9 ثبت فیلد شماره قرارداد پیمانکاری در صورتحساب های الکترونیکی با الگوی قرارداد پیمانکاری، الزامی است. (ردیف 9 در دستورالعمل قبل به ردیف 11 منتقل گردید)
  ردیف 10 در صورتحساب های الکترونیکی با الگوی بلیط هواپیما ثبت فیلد نوع پرواز الزامی است. (ردیف 10 در دستورالعمل قبل به ردیف 12 منتقل گردید)
  ردیف 17 در صورتحساب های الکترونیکی با الگوی صادرات و بورس اوراق بهادار مبتنی بر کالا، نیازی به درج اطلاعات خریدار نیست.
  ردیف 18 در صورتحساب های الکترونیکی با الگوی بارنامه، شماره اقتصادی فروشنده، شماره اقتصادی شرکت های متولی حمل و نقل بار (باربری) است.
  ردیف 19 در صورتحساب های الکترونیکی با الگوی بارنامه، شماره اقتصادی خریدار، شماره اقتصادی درخواست کننده خدمت حمل بار (مسئول پرداخت هزینه این خدمت) است که صورتحساب در کارپوشه وی نمایش داده خواهد شد.
• تغییرات در جدول قواعد کنترلی مجموع وزن خالص صورتحساب الکترونیکی (بخش 19 – 7 جدول 22 ردیف 5)
  در صورتحسابهای الکترونیکی با الگوی بارنامه، مجموع وزن خالص (Wes) برابر است با مجموع وزن اقلام حمل شده در بارنامه.
• تغییرات در جدول قواعد کنترلی روش تسویه صورتحساب الکترونیکی (بخش 22 – 7 جدول 24 ردیف 5)
  در صورتحساب های الکترونیکی با الگوی بلیط هواپیما و فروش ارز، صرفا برای خریدارانی امکان استفاده از روش نسیه و نقدی نسیه وجود دارد که دارای کارپوشه باشند.
• تغییرات در جدول قواعد کنترلی شناسه کالا/خدمت صورتحساب الکترونیکی (بخش 27 – 7 جدول 29 ردیف 5 تا 8)
  ردیف 5 در صورتحساب های الکترونیکی با الگوی بارنامه، شناسه های کالا/خدمت شامل شناسه خدمت حمل و سایر خدمات مربوط به حمل بار نظیر بیمه می باشد.
  ردیف 6 در صورتحساب الکترونیکی با الگوی فروش ارز، تنها استفاده از شناسه کالا/خدمت با عنوان «خدمت فروش ارز بهصورت اسکناس»، «خدمت فروش ارز به صورت حواله» و «خدمت کارسازی حواله» مجاز میباشد.
  ردیف 7 در صورتحساب های الکترونیکی با الگوی بورس اوراق بهادار مبتنی بر کالا، جهت بهره مندی از معافیت نرخ صفر مقدار فیلد شناسه کالا/خدمت در صورتحساب می بایست با شناسه کالا/خدمت موجود در اعلامیه فروش بورس مطابقت داشته باشد.
  ردیف 8 در صورتحساب های الکترونیکی با الگوی بورس اوراق بهادار مبتنی بر کالا، فروشنده صرفا” مجاز به ارسال یک ردیف شناسه کالا/ خدمت در صورتحساب می باشد.
• تغییرات در جدول قواعد کنترلی تعداد/ مقدار صورتحساب الکترونیکی (بخش 29 – 7 جدول 31 ردیف 4 و 5)
  ردیف 4 در صورتحساب های الکترونیکی با الگوی بارنامه، مقدار مجاز این فیلد به ازای هر ردیف شناسه کالا/خدمت یک است.
  ردیف 5 در صورتحساب های الکترونیکی با الگوی بورس اوراق بهادار مبتنی بر کالا، جهت بهره مندی از معافیت نرخ صفر مقدار فیلد تعداد/ مقدار در صورتحساب می بایست با تعداد/ مقدار موجود در اعلامیه فروش بورس مطابقت داشته باشد.
• تغییرات در جدول قواعد کنترلی واحد اندازه گیری صورتحساب الکترونیکی (بخش 30 – 7 جدول 32 ردیف 2)
  در صورتحساب های الکترونیکی با الگوی بورس اوراق بهادار مبتنی بر کالا، جهت بهره مندی از معافیت نرخ صفر مقدار فیلد واحد اندازه گیری در صورتحساب می بایست با واحد اندازه گیری موجود در اعلامیه فروش بورس مطابقت داشته باشد.
• تغییرات در جدول قواعد کنترلی مبلغ واحد صورتحساب الکترونیکی (بخش 32 – 7 جدول 34 ردیف 4)
  در صورتحساب های الکترونیکی با الگوی بارنامه، مبلغ واحد برابر هزینه پایه حمل بار است.
• تغییرات در جدول قواعد کنترلی نرخ برابری ارز با ریال/نرخ فروش ارز صورتحساب الکترونیکی (بخش 35 – 7 جدول 37)
  حداکثر تعداد رقم اعشار طول فیلد نرخ برابری ارز با ریال/نرخ فروش ارز صفر به 8 تغییر یافت.
• تغییرات در جدول قواعد کنترلی ارزش ریالی کالا صورتحساب الکترونیکی (بخش 36 – 7 جدول 38)
  ردیف 3 در صورت ارزش ریالی کمتر کالا در صورتحساب با اظهارنامه گمرکی صورتحساب صادره به صورت سیستمی تایید نشده و بدهی آن برای مودی لحاظ خواهد شد.
• تغییرات در جدول قواعد کنترلی مبلغ قبل از تخفیف صورتحساب الکترونیکی (بخش 38 – 7 جدول 40)
  تغییر «نرخ برابری ارز با ریال» با «نرخ برابری ارز با ریال/ نرخ فروش ارز»
• تغییرات در جدول قواعد کنترلی مبلغ تخفیف صورتحساب الکترونیکی (بخش 39 – 7 جدول 41)
  ردیف 4 در صورتحساب های الکترونیکی با الگوی فروش ارز، مبلغ تخفیف می بایست در محدوده زیر باشد
  Es: مبلغ قبل از تخفیف
  Cf: میزان ارز
  Exr: نرخ برابری ارز با ریال/ نرخ فروش ارز
  0<=Gs و Gs <= Cf*exr

• تغییرات در جدول قواعد کنترلی مبلغ بعد از تخفیف صورتحساب الکترونیکی (بخش 40 – 7 جدول 42)
  ردیف 5 در صورتحساب های الکترونیکی با الگوی بورس اوراق بهادار مبتنی بر کالا، مبلغ بعد از تخفیف در صورتحساب می بایست با ارزش معامله موجود در اعلامیه فروش بورس مطابقت داشته باشد. در غیر اینصورت صورتحساب به عنوان فروش عادی لحاظ شده و معافیت نرخ صفر برای آن در نظر گرفته نمی شود.
• تغییرات در جدول قواعد کنترلی نرخ مالیات بر ارزش افزوده صورتحساب الکترونیکی (بخش 41 – 7 جدول 43)
  ردیف 8 نرخ مالیات بر ارزش افزوده، در صورتحساب های الکترونیکی با موضوع ارجاعی (اصلاحی، برگشت از فروش، ابطالی) نسبت به صورتحساب مرجع قابل تغییر نمی باشد.
  ردیف 9 در صورتحساب های الکترونیکی با الگوی بورس اوراق بهادار مبتنی بر کالا، نرخ مالیات بر ارزش افزوده صفر می باشد.
• تغییرات در جدول قواعد کنترلی مبلغ مالیات بر ارزش افزوده صورتحساب الکترونیکی (بخش 42 – 7 جدول 44)
  ردیف 5 درصورتحساب های الکترونیکی با الگوی فروش ارز مبلغ مالیات بر ارزش افزوده از فرمول زیر محاسبه می شود :
  Ks=sovat* J/100
  J: نرخ مالیات بر ارزش افزوده
  sovat: ماخذ مالیات بر ارزش افزوده در الگوی فروش ارز

• تغییرات در جدول قواعد کنترلی مبلغ کل کالا/خدمت صورتحساب الکترونیکی (بخش 51 – 7 جدول 53)
  حذف ردیف 5 از جدول فوق
• تغییرات در بخش تفاوت نرخ خرید و فروش ارز/کارمزد فروش ارز صورتحساب الکترونیکی (بخش 61 – 7)
  حذف فیلد و بخش مربوط به فیلد تفاوت نرخ خرید و فروش ارز/کارمزد فروش ارز و جایگزینی با عیار
• افزودن فیلد نرخ خرید ارز و فیلد ماخذ مالیات بر ارزش افزوده در الگوی فروش ارز و جداول مرتبط به آن (بخش63 – 7 جدول شماره 65 بخش 64 – 7 جدول شماره 66)
• افزوده شدن جدول قواعد کنترلی اختصاصی فیلد شماره بارنامه (بخش 65 – 7 جدول شماره 67)
• افزوده شدن جدول قواعد کنترلی اختصاصی فیلد شماره بارنامه مرجع (بخش 66 – 7 جدول شماره 68)
• افزوده شدن جدول قواعد کنترلی اختصاصی فیلد کشور مبدا (بخش 67 – 7 جدول شماره 69)
• افزوده شدن جدول قواعد کنترلی اختصاصی فیلد شهر مبدا (بخش 68 – 7 جدول شماره 70)
• افزوده شدن جدول قواعد کنترلی اختصاصی فیلد کشور مقصد (بخش 69 – 7 جدول شماره 71)
• افزوده شدن جدول قواعد کنترلی اختصاصی فیلد شهر مقصد (بخش 70 – 7 جدول شماره 72)
• افزوده شدن جدول قواعد کنترلی اختصاصی فیلد شناسه ملی/ شماره ملی/ شناسه مشارکت مدنی/ کد فراگیر اتباع غیر ایرانی فرستنده (بخش 71 – 7 جدول شماره 73)

• افزوده شدن جدول قواعد کنترلی اختصاصی فیلد شناسه ملی/ شماره ملی/ شناسه مشارکت مدنی/کد فراگیر اتباع غیر ایرانی گیرنده (بخش 72 – 7 جدول شماره 74)

• افزودن شدن جدول قواعد کنترلی اختصاصی فیلد نوع بارنامه/نوع حمل (بخش 73 – 7 جدول شماره 75)
• افزوده شدن جدول قواعد کنترلی اختصاصی فیلد شماره ناوگان (بخش 74 – 7 جدول شماره 76)
• افزوده شدن جدول قواعد کنترلی اختصاصی فیلد شماره ملی/ کد فراگیر اتباع غیر ایرانی راننده (بخش 75 – 7 جدول شماره 77)
• افزوده شدن جدول قواعد کنترلی اختصاصی فیلد کالاهای حمل شده (بخش 76 – 7 جدول شماره 78)
• افزوده شدن جدول قواعد کنترلی اختصاصی فیلد شناسه کالای حمل شده (بخش 77 – 7 جدول شماره 79)
• افزوده شدن جدول قواعد کنترلی اختصاصی فیلد شرح کالای حمل شده (بخش 78 – 7 جدول شماره 80)
• افزوده شدن جدول قواعد کنترلی اختصاصی فیلد شماره اعلامیه فروش (بخش 79 – 7 جدول شماره 81)
• افزوده شدن جدول قواعد کنترلی اختصاصی فیلد تاریخ اعلامیه فروش (بخش 80 – 7 جدول شماره 82)
• افزودن جدول کدینگ کشورها (بخش 4 – 8)
• افزودن جدول کدینگ شهرها (بخش 5 – 8)

تمامی تغییرات و اصلاحات اعلام‌شده در آخرین دستورالعمل‌های صادره از سوی مرکز تنظیم مقررات سامانه مودیان، به‌طور کامل در افزونه سامانه مودیان اوراش و سامانه مودیان ابری اوراش اعمال شده‌اند. این به‌روزرسانی‌ها شامل تمامی الزامات قانونی، تغییرات فنی و بهینه‌سازی‌های موردنیاز برای همخوانی کامل با استانداردهای جدید سامانه مودیان است. کاربران اوراش می‌توانند اطمینان داشته باشند که این افزونه‌ها و سامانه ابری، به‌طور کامل با آخرین مقررات مطابقت داشته و فرآیند ارسال اطلاعات مالیاتی آن‌ها را بدون مشکل و مطابق با قوانین جاری کشور مدیریت می‌کنند.